De eerste selfie
REEDS IN OKTOBER 1839 werd de eerste ‘selfie’ uit de geschiedenis van fotografie gerealiseerd. Dat was snel. Daguerre zette slechts in 1837 het eerste succesvolle fotografische proces op poten. Daguerre was overigens een medewerker van Niepce die in 1827 de eerste foto (zie lager) had gemaakt.
In januari 1839 diende Daguerre zijn uitvinding in bij de Franse Academie van Wetenschappen en maakte ze openbaar aan de wereld.
Robert Cornelius, een jonge amateur-scheikundige uit Philadelphia, werkte in de lampenfabriek van zijn vader, een immigrant uit Amsterdam. Omdat deze gespecialiseerd was in het polijsten en verzilveren van metalen, werd hij, in september (?) 1839, benaderd om een zilverplaat te maken voor een daguerreotype. Zijn zoon Robert was onmiddellijk enthousiast en zocht manieren om het daguerreotype te verbeteren. En hij experimenteerde zelf maar wat graag met dit nieuw expressiemiddel.
In oktober 1839 stelde Robert Cornelius zijn camera op in de tuin achterde winkel. Hij verwijderde de lensdop en rende in het beeld om zich dan gedurende enkele minuten zo roerloos mogelijk op te stellen voor de cameralens, waarna hij de lens weer bedekte. Op de achterkant van de afbeelding schreef hij: “The first light picture ever take. 1839”. Het is ook de oudste fotografische afbeelding van een herkenbare persoon.
De eerste echte selfie?
VOOR SOMMIGE ‘SELFISTEN’ is bovenstaande foto van Cornelius geen echte selfie. Voor een echte selfie, aldus de ’selfisten’, moet je het fototoestel zelf vasthouden en de lens naar je richten. Zoals Joseph Byron doet op deze foto uit 1908.
De foto werd genomen op het dak van de Marceau Studio in New York, een belangrijke fotostudio die Byron oprichtte. Deze studio bestaat trouwens nog en wordt gerund door nazaten (7de generatie) van Joseph Byron. Voor de ’selfisten’ heeft Byron de eerste echte ‘selfie’ gemaakt.
Ik denk trouwens dat Byron ook de eerste echte groepsselfie heeft gemaakt. Hier zien we hem in 1920 een groepsselfie maken. De vijf heren waren de toenmalige fotografen van de studio. Een van de vijf fotografen maakte ook een foto (rechts) die toont hoe ze de groepsselfie maakten.
De eerste stickselfie
HET KOPPEL HOGG uit Rugby, realiseerde de oudst gekende foto getrokken met behulp van een stick. Arnold en Helen Hogg wilden hun eerste huwelijksverjaardag vereeuwigen. Ik denk overigens dat de 'stickselfisten' de historische correctheid in twijfel zullen trekken. Arnold houdt immers zijn fototoestel niet vast met een stickie.
De eerste spiegelselfie
DIT ZOU de eerste spiegelselfie zijn: een ongekende fotografe fotografeerde zich in de spiegel met een Kodet Camera (± 1894).
De eerste spiegelgroepsselfie
EN DIT IS, denk ik, de oudste spiegelgroepsselfie. Ze dateert ook uit de jaren 1890. Het onderwerp is intrigerend.
De oudste selfie uit België
DE OUDSTE SELFIE met Belgische origine die ik heb gevonden is deze spiegelselfie uit 1898 van de kunstenaar Henri Evenepoel.
Nog even dit
1/
Kees Van Kooten stelde eind 2013 voor om de anglicistische term ‘selfie’ te vervangen door het schitterend neologisme 'otofoto', dat ook nog eens een palindroom is. Blijkbaar tevergeefs.
2/
De selfie van Cornelis uit 1839 is dus ook de oudste fotografische afbeelding van een duidelijk herkenbare persoon. Er is een oudere foto, gemaakt door Daguerre in 1838, waar een niet herkenbare persoon op te zien is.
Daguerre maakte vanuit het venster van zijn studio een opname van de Boulevard du Temple (Parijs). We zien een lege straat. Maar dat is maar fotografische schijn. De straat was niet leeg; het drukke verkeer is echter niet te zien omwille van de lange belichtingstijd (±10 minuten). Daardoor worden enkel statische elementen (bomen, huizen, …) vastgelegd op de foto.
En links onderaan zie je een man. Hij liet zijn schoenen (laarsen?) poetsen en bleef daardoor lang genoeg stilstaan om op plaat te worden vastgelegd. De identiteit van de man is onbekend. Hij zal nooit hebben vermoed dat wij in 2020 op een vage foto naar hem zouden staren.
3/
Nu we toch bezig zijn: dit is de oudste bewaarde foto uit de geschiedenis. Point de vue du Gras, gerealiseerd door de uitvinder Nicéphore Niépce in 1827. De door hem gebruikte belichtingstijd wordt geschat tussen tussen 8 uur en enkele dagen. Links de bewaarde foto; rechts een verbeterde afbeelding.
4/
Tussen haakjes: Erben Wennemars heeft het wereldrecord selfie-maken-met-een-selfiestick veroverd. Op het Bevrijdingsfestival 2016 in Utrecht maakte hij een selfie met een selfiestick van 10 meter. Dit wereldrecord is ondertussen al gebroken: volgens het Guiness Book of World Records is het nu 18 meter, gerealiseerd in Qatar.
5/
De eerste spaceselfie staat op naam van NASA-astronaut Michael Collins (links), tijdens de Gemini10-missie in 1966.
Mooier vind ik Buzz Aldrin (rechts) die de eerste EVA-spaceselfie (extra-vehicular activity) maakte tijdens de Gemini12-missie in 1966.
En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan.
