WAT HOU IK van Barbara Hannigan! Deze mooie Canadese (coleratura) soprane en dirigente, met haar prachtige stem heeft een immer uitstekende muziekkeuze: zowel het klassieke repertoire (Mozart, Haydn,…) als hedendaagse muziek. Het Belgische publiek kent haar als Lulu in de gelijknamige opera van Alban Berg, die ze in 2012 ten tonele bracht in de Munt.

Mij boeit ze vooral door haar interpretaties van hedendaagse muziek.
Haar loepzuivere, soepele sopraanstem, met een groot bereik (ze kan laag en zeer hoog zingen) is uitermate geschikt voor het werk van ondermeer Louis Andriessen, Pierre Boulez, Benjamin Britten, Gershwin, Ligeti, Arnold Schönberg en Stravinsky.

De loepzuiver, soepele sopraanstem van Barbara Hannigan is ideaal voor hedendaagse klassieke muziek.


Mysteries of the Macabre

Ik heb Barbara Hannigan leren kennen met haar verrassende vertolking van Ligeti’s Mysteries of the Macabre, een concertversie uit 1992 van drie aria’s uit de enige opera die Ligeti heeft geschreven.
Het stuk is gebaseerd op het toneelstuk La Balade du Grand Macabre uit 1934 van de Brusselse schrijver Michel de Ghelderode. Het concertarrangement is van Elgar Howarth, een vriend van Ligeti.

Dit absurd muziekstuk met zijn nonsense tekst is niet weggelegd voor elk sopraan. Het is rythmisch, technisch en interpretatief een huzarenstukje. Om dat te beseffen moet je geen partituur kunnen lezen.
Barbara Hannigan is Gepopo, hoofd van de geheime politie van Brueghelland en de engel des doods: ze komt de Prins waarschuwen dat het einde van de wereld in zicht is. Barbara Hannigan smijt zich volledig. De combinatie van emotionaliteit, vocale techniek, sensualiteit/erotisme, fysieke inspanning,… maakt dit uitzonderlijk.
Deze uitvoering stamt uit 2013, met het Gothenburg Symphony. Ze is soprane, dirigente en SM dominatrix. Op 4:41 roept een muzikant: ‘Vad fan är det som händer?’ Dat betekent: ‘Wat is er in godsnaam aan de hand?’

Het leven kan misschien absurd lijken; het kan, net als hedendaagse muziek, ook grappig zijn.

Voor de geïnteresseerden of als je wil meezingen: de tekst vind je achteraan deze bijdrage. Je vindt er tevens een tweede versie met Barbara Hannigan.


Een makkelijkere start?

Wil je haar leren kennen via een makkelijkere weg? Luister dan haar NPR Music Tiny Desk Concert. Normaal krijgen we daar toffe popmuzikanten te horen zoals 'one of my favourites', Anderson.Paak & The Free Nationals. In januari 2018 was het de beurt aan Barbara Hannigan. Met vier klassieke liederen slaagt ze er in om, samen met de immer schitterende Reinbert de Leeuw aan piano, het publiek tot geconcentreerde stilte te brengen.

Over de vier liederen die ze zingt, vertelt Barbara Hannigan zelf: de liederen komen uit het Wenen van einde XIXde eeuw-begin XXste eeuw. Dit is een boeiende periode “net wanneer muziek weggaat van de harmonie zoals we hem tot dan toe kende”.
De verhevenheid van de romantiek maakt plaats voor de ongekende oorden van het modernisme. En dit gebeurt ook in andere kunstuitingen, zoals schilderkunst (Cezanne), fotografie, beeldhouwkunst,…

Einde, verlangen: dat is de tragiek van het begin van de XXste eeuw.


Prachtig ook hoe Reinbert de Leeuw uitlegt hoe het stuk van Hugo Wolf, geschreven in G mineur, geen enkele keer een G mineur laat horen net omdat het over ‘verlangen’, ‘hunkering’ gaat. We verwachten een G mineur, maar krijgen er geen.

Einde, verlangen: dat is de tragiek van het begin van de XXste eeuw. Ze wisten toen nog niet wat hen te wachten staat.



Nog even dit

1/
Enkele jaren later (2015) zong Barbara Hannigan de concertversie met Simon Rattle als dirigent van de London Symphony Orchestra. Nu was ze een stout schoolmeisje. Op 5:00 roept de dirigent: ‘O no, I can’t stand it. Prime minister Farage!?’


2/
Dit is de tekst van Mysteries of the macabre. Weliswaar de Duitse versie; Barbara Hannigan zingt het in het Engels. Veel maakt het niet uit, denk ik.

Pst!
Pst-pst!
Pst-pst-pst!
Ko!
Ko-ko!
Ko-ko-ko-ko!
Ko-ko-ko!
Kokode
A-a-a-a-a!
Kokokode Zero-Zero
Höchste Geheimnisstufe!
Zero-zero! Kommen Störche!
Dabeljusi!
Menge, Menge, Menge!
Masse, Masse!
Vovovovolksmenge!
Memememenschenmasse!
Mamamamasse!
Unruhe!
Panik! Panik!
Pa-a-a-a-a-a-pa-a-pa-pa-pa-nik!
Phobie!
Unmotiviert!
Undefiniert!
Rrsch!
What was that?
Rrsch! Marsch! Marsch!
Marschroute!
Marschrichtung!
Richtung!
Marschrichtung!
Fürst! Palast!
Marschrichtung Papalast!
Fürst! Palast!
Tarnwort
Gogogogolasch, Gogolasch!
Demonstration!
Protestaktion!
Provokation!
Pst! Pst! Diskretion!
Observation!
Sanktion!
Ende.
Pst! Pst!
Keinen Pieps!
Bankgeheimnis!
Was ich noch sagen wollt
Schweigen ist Gold!
Gold!
Was ist so wieder?
A-a-a-a-a
Geheimmeldung!
Ziffer
Blaue Ente!
Roter Komet!
Planet!
Magnet!
Pst! Diskret, diskret!
Ja!
Nein! Nein!
Ja! Nein!
Nein! Ja!
Ja! Nein!
Ohne Zweifel
Satellit!
Asteroid! Planetoid!
Polaroid!
Am Zenit!
Morbid!
Period!
Bedrohlich!
Gefährlich!
Tödlich!
Massnahmen!
Massnahmen!
Massnahmen?
Massnahmen!
Kh!
Khk!
Kh!
Kh! Kh!
Kh! Kh! Kh!
Ka! Ka-Ka!
Ka-ka-ka-ka-kakastrophe!
Er kommt!
Kukuriku! Kikeriki!
Er kommt!
Wer kommt?
Er kommt!
Er kommt!
Er kommt!
Er kommt!
Kekerikeke!
Kokorikökö!
Kukurikükü!
Kakarikakaa!
Makarikaka!
Makabrikaka!
Makabrika!
Kamakabri!
Kabrikama!
Brikamaka!
Makabri!
Makrabi!
Makrabe!
Makrabe!
Makrabe!
Er kommt!
Er kommt!
Er kommt!
Er! Er! Er!
Er ist schon da!
Er ist schon da!
Er ist schon da!
Schon da!
Ist schon da!
Ist schon da!
Schon da!
Schon da!
Schon da!
Ist schon da!
Ist schon da!
Is’ schon da!
Is’ schon da!
I’ schon da!
I’ schon da!
I’ scho’ da!
I’ scho’ da!
Ist schon da!
Da! Da!
Is’ da! etc.
Da! etc.
Pa-la-pa-la
Pst!
Ho- ah!