VORIGE KEER TOONDE ik werk van André Kertész. De overstap naar de fotograaf Brassaï is makkelijk. Kertész en Brassaï waren twee Hongaren en vrienden die in Frankrijk leefden en werkten. Brassaï (1899-1984) — pseudoniem voor Gyula Halász – werd de fotograaf van het Parijse nachtleven, met name dat van de jaren 30. Hij legde het leven van de ‘bohemiens’ vast op plaatsen waar het nachtleven bruiste: cafés, bars en nachtclubs. Zijn eerste boek Paris de nuit uit 1932 sloeg in als een bom en kende een instant succes. De schrijver Henri Miller noemde hem “The Eye of Paris”. Hij fotografeerde daarnaast ook de high society, het ballet, de opera en de intellectuelen – waaronder zijn vrienden Pablo Picasso, Salvador Dalí en Henri Matisse.
Op deze licht desoriënterende foto uit 1932 zie je in vogelperspectief het podium van het theater/cabaret Folies-Bergère. Samen met Brassaï kijken we van boven neer op een van de tableaux vivants die elke avond werden opgevoerd.
De gekostumeerde modellen – “stomme personagien” – poseren op een smal podium voor een geschilderd decor. Rechts zien we een groot glas dat wordt neergelaten tussen de scène en het publiek. Het doek gaat open. Het publiek heeft het gevoel naar een grote postkaart te kijken. Het toneelstuk wordt pose en de toneelruimte wordt een canvas.
In dit geval werd een scène uitgebeeld met badgasten in Jean-les-Pins, een chique badplaats aan de Côte d'Azur. En dat midden in Parijs! Opvallend: de dames zitten op rotsen, om het gevoel van de werkelijkheid nog te verhogen. En uiteraard blijven de twee techniekers buiten het zicht van de toeschouwers. Op dit strand zitten enkel meisjes. Grappig vind ik de breiende juffrouw in het midden. Het geeft de scène iets gemoedelijks: ontspannen aan de kust.
<< André Kertèsz, On reading. << — >> Harry Gruyaert, Picnic, Extremadura, Spain >>
Nog even dit
Sylvie Aubenas, Quentin Bajac, Brassaï: Le flâneur nocturne, 2012, Gallimard, 978-2070121014. Te bestellen bij Barbóék en de betere boekhandel.
Ontdek in deze acht korte filmfragmenten uit 1903 hoe ‘tableaux vivants’ werkten (Library of Congress - duur: 2 min.14).
De toelichting bij mijn ‘fotoboek’ vind je in Kijken naar foto’s.
