Voor Lea Winkeler
WOORDEN KUNNEN mij bekoren. Ook beelden kunnen dat. Misschien zelfs sterker dan woorden. En foto’s al helemaal. Want foto’s hebben iets directs. Ze spreken rechtstreeks en onmiddellijk tot mijn emotie.
Natuurlijk hebben foto’s iets efemeers. Je bekijkt een foto, even, en je gaat weer door.
Maar toch. Sommige foto’s roepen iets anders op, “…een trilling van licht, om het even, twee dingen gevoelen elkaar…” (Van Herreweghen). Dergelijke foto’s blijven hangen. Ze vragen meer dan een kortstondige flirt. “Ze vampiriseren ons” (Dirk Lauwaert).
Sinds enkele jaren hou ik op mijn Mac een virtueel fotoboek bij met dergelijke, vampiriserende foto’s. Voortaan breng ik je elke maand een of twee foto’s uit deze verzameling. Soms –soms ook niet– voeg ik er een korte gedachte bij. Deze kan gaan over de foto, over de fotograaf, over een object in de foto, of over mijn landschap.
Opvallend: bij het voorstellen van mijn woorden voel ik absoluut geen verlangen tot extra toelichting. Ik kies en geef elk woord – die opeenvolging van klanken of letters – royaal zijn eigen pagina en zijn verdiende aandacht. Verder ga ik niet. Het woord vraagt dat niet. Bij de foto’s voel ik dat verlangen wel. Misschien komt het omdat ieder van ons woorden gebruikt. We begrijpen haast vanzelfsprekend het concept achter een woord. Een woord zegt direct wat het zegt. Althans, zo lijkt het toch. Het woord op zich heeft noch geeft amper een context die extra diepte brengt. Het woord is taal in aanzet. Bij foto’s is dat anders. Een foto - dat lichtdrukmaal – toont en is altijd een context. Het opent een venster op de wereld door de ogen van de fotograaf. Dus ook een blik op de fotograaf zelf. En doordat de foto mijn keuze is, toont het iets van mij. Meer dan het woord is een foto een uitnodiging.
Ik start de reeks met twee schitterende foto’s van iconische fotografen: Ansel Adams en Manuel Álvarez Bravo.
Nog even dit
De fotografe op de bovenstaande foto is Ilse Bing (1899-1998). Ze was tijdens het interbellum een avantgarde fotografe. Ze werd de Koningin van de Leica genoemd. Zie een artikel in de New York Times.
