DE BRITSE FOTOGRAAF Hugh Arnold (°1956) maakte carrière als modefotograaf voor bladen als Vogue en Tatler, en merken als L’Oréal en Max Factor,… Uiteindelijk legde hij zich toe op naakten die hij fotografeerde in de ongerepte zeeën rond Fiji en Gozo (tegen het eiland Malta). Naast leden van de Olympische (Franse?) zwemteams, spelen twee fashionmodellen een belangrijke rol: Polina Barbasova (Noorwegen) en Nika Lauraitis (Litouwen). Zijn drie reeksen, Agua Nacida (2014), Agua Vida (2015) en Agua Profunda (2016), verbeelden respectievelijk geboorte, leven en het onderbewuste en bestaan uit immens grote afdrukken. Ik vind niet alle foto’s even geslaagd, maar deze foto vind ik schitterend.
Dit prachtige beeld van wemelende, elkaar aanrakende lichamen is onlosmakelijk verbonden met het hemelse. Engelen zweven door het water, bevrijd van de aardse zwaartekracht, hun adem zichtbaar in de vorm van bellen; … De lichamen doen denken aan het geïdealiseerde lichaam uit de renaissance- en barokkunst. Ook in zijn composities verwijst Arnold regelmatig naar de renaissance- en barokkunstenaars zoals Tiepolo, Pozzo, Michelangelo, … Zie bijvoorbeeld onderstaande foto.
We zien in zijn foto‘s evenwel geen engelen, maar menselijke lichamen, vooral vrouwelijke, zoals op deze foto:
Dergelijke voorstellingen van vrouwen werden vanaf de jaren 1970-80 onderwerp van feministische kritiek, “omdat reclame- en publiciteitsbeelden het vrouwelijk lichaam erotiseerden op een manier die vrouwen louter tot objecten maakte voor een mannelijke blik – the male gaze –, een proces dat objectivering wordt genoemd.” [1]
Bij de voorbereiding van deze bijdrage, vroeg ik me inderdaad af: “Hoe sterk draagt mijn male gaze bij tot de appreciatie van deze foto’s. Is dit niet een soort van hedendaagse David Hamilton?”
Reeds in 1957 merkte Richard Hoggart op dat er een gelijkenis bestaat tussen de afbeelding van vrouwen in softporno en glamourfotografie. In beide gevallen wordt het vrouwenlichaam handelswaar (commodity). “Alles is gestript tot een beperkte reeks visuele suggesties - hier denk je niet aan een muskusachtige lichaamsgeur, ongekunsteld warrig haar, een oneffen huidtextuur, haar op armen en benen, zweetparels op de bovenlip, […].[2]
In de vermaarde Kinsey-rapporten werd een stelling geopperd dat nu breder wordt aanvaard: vrouwen worden eerder aangesproken door tekst en mannen door beelden. [3]
Is het: the male gaze en the female read?
Hoe dan ook: een mooie foto.
<< Bisson Frères, Savoie. Les séracs des Bossons, passage à la corde << — >> Chris Hondros, Tal Afar, Irak >>
Nog even dit
De toelichting bij mijn ‘fotoboek’ vind je in Kijken naar foto’s.
[1] Michelle Henning & Carole Baker, "The subject as object: photography and the human body", in: Photography, a critical introduction – 6th edition, Edited by Liz Wells, Routledge, 2021, p. 227 (nvpv: mijn vertalingen)
De term ‘the male gaze’ werd voor het eerst gebruikt door John Berger in zijn Ways of Seeing (1972). Zie ook Wikipedia over dit onderwerp.
[2] ibidem, p. 230
[3] ibidem, p. 232
Meer foto’s op de website van Naked Eye Contemporary en de website van Hugh Arnold.
Hugh Arnold, Aqua Nacida, Merrell Publishers, 2014, 9781858946368
Liz Wells (edit.), Photography, a critical introduction – 6th edition, Routledge, 2021, 978-0-367-22275-8
De boeken zijn te verkrijgen via Barbóék –uiteraard– en de betere boekhandels.
