Homerus begint zijn Odyssee met het aanroepen van de muze: “De man van vele listen moet u, Muze, voor mij bezingen.… ”. [1] De muze inspireert en leidt de kunstenaar. In de woorden van dichteres Hannie Rouweler: … ze blijft het land / dat op mij wacht / waarin ik thuiskom / in de nacht.
Lella F. is de muze, de geliefde en latere echtgenote van de fotograaf Edouard Boubat (Parijs 1923-1999). Omgekeerd was ook waar: de fotograaf was zelf de muze, de geliefde en latere echtgenoot van Lella F. zelf. Boubat heeft veel foto‘s gemaakt van Lella. Je voelt dat er een liefdevolle en actieve samenwerking was tussen beiden.
De foto Lella de face sur un bateau zit vol bewondering, verafgoding zelfs, voor de gracieuze vrouw: de voorzichtig doorschijnende blouse; de beide handen buiten het kader (gedurfd vind ik dat); het raadselachtige licht op haar serene gelaat; de ambitieuze blik …
Mij intrigeert vooral de mysterieuze vrouw op de achtergrond. Zonder haar zou de foto vormelijk en inhoudelijk niet dezelfde kracht uitstralen. Ze is als Lachesis, de schikgodin die de lengte van de levensdraad bepaalt, lees: hoelang iemand blijft leven. Haar aanwezigheid accentueert de schoonheid van Lella, vereeuwigd door de foto. [2]
Deze foto is een voorafspiegeling van de carrière van Boubat: het vastleggen van schoonheid en hoop. Vergeet niet: we zijn in 1947. De oorlog is pas beëindigd, de toekomst vraagt uitdagend aan de jongeren om ‘het’ waar te maken. Boubat zegt zelf: "Op het einde van de oorlog was ik 20 jaar. Zoals al mijn generatiegenoten werd ik gegrepen door een immense levenslust. Ik voelde me erg aangetrokken tot het creëren.” Hij had genoeg verschrikkingen gekend: “Omdat ik de oorlog heb gezien... omdat ik de gruwel heb gezien, wil ik er niets gelijkaardigs aan toevoegen.... Na de oorlog voelden we de behoefte om het leven te vieren, en voor mij was fotografie het middel om dit te bereiken.”
<< Eric Van Hove, Metragram on an Israeli woman, 2006 — Cecil Beaton, Charles James — Ball Gowns, 1948 >>
Nog even dit
[1] Vertaling door Patrick Lateur
[2] De persoon is Séguis, de beste vriendin van Lella.
Uitleg over deze foto in de woorden van Boubat zelf in dit YouTube-filmpje
Er verscheen een fotografieboek over de relatie tussen Lella en Boubat.
Edouard Boubat, Lella, Paris Audiovisuel, 1998, 978-2904732898
In het voorwoord van dit boekje (pag. 6) vroeg fotograaf Claude Nori zich af: Wie van beide protagonisten, maakt hier het portret van de andere: het model of de fotograaf?
De toelichting bij mijn ‘fotoboek’ vind je in Kijken naar foto’s.
