Edward Burtynsky
Edward Burtynsky, Pivot irrigation in the high plains of Texas, on the panhandle. 2011. © Edward Burtynsky


DE CANADESE FOTOGRAAF Edward Burtynsky (1955) heeft al zijn leven lang een fotografisch relaas gebracht over hoe wij de aarde, inclusief onszelf, transformeren en ombuigen naar onze behoeftes. Veel van zijn foto‘s hebben als onderwerp de systemen die de mens hiertoe heeft opgezet. Zoals in dit geval de cirkelirrigatie (pivot irrigation). Dit is een manier van irrigeren waarbij een constructie op wielen rond een centraal aanvoerpunt van water roteert. Omdat de constructie om dit centrale punt roteert heeft het geïrrigeerde stuk land van bovenaf gezien een cirkelvorm (Wikipedia).
Zijn foto‘s zijn altijd prachtig en verontrustend tegelijkertijd. Burtynsky toont ons immers de gevolgen van hoe we omspringen met de aarde – in dit geval het water. Maar bij deze foto primeert voor mij toch de esthetiek. Dat komt vooral omdat het een luchtfoto is, waardoor alles plat wordt, geometrisch, lijnen, … Zie je de boerderijen?
Overigens doet deze foto me denken aan schilderijen van Hilma af Klint, zoals onderstaande. Ze lijken abstract maar ze zijn het niet.

Hilma Af Klint
Hilma Af Klint. Serie VIII. Beeld van het startpunt. 1920

Burtynsky zelf beseft dat de esthetiek van zijn foto’s maakt dat ze zonder de juiste context verkeerd begrepen kunnen worden. Vandaar dat het beter is een reeks van zijn foto’s te zien en niet eentje afzonderlijk. Maar Burtynsky zegt dat hij de kunstwereld nodig heeft om zijn activiteit te financieren. Schamper zei hij hierover: “Ik heb daar laatst een foto van verkocht. Ik weet niet zeker of dat feit een nieuw hoogte- of dieptepunt is voor de kunst.”


<< Gustave Marissiaux, Crépescule d‘Hiver, 1908XX – NASA / Voyager >>



Nog even dit
Zijn foto‘s over water werden gebundeld in een boek: Edward Burtynsky, WATER, 2013, Steidl, 9783869306872

Meer foto‘s uit WATER online: Daniel Stone, “Pictures Show How Modern Life Is Altering the Natural World”, in: National Geograpic, 7 Nov 2017
Meer foto‘s van Edward Burtynsky op zijn website.
Een goede introductie op het werk van Edward Burtynsky en zijn manier van werken: Raffi Khatchadourian, “The Long View. Edward Burtynsky’s quest to photograph a changing planet.”, in The New Yorker, 19 & 26 december, 2016.
Een prijswinnende documentaire film over het tot stand komen van Edward Burtynsky zijn werk: Jennifer Baichwal, Manufactered landscape , 2006, 8717249472612. Een aanrader. Behoort bij de 122 films uit de periode 2000-2019 die ik aanraad.

Hilma af Klint
Een goed artikel over haar werk: Jason Forest, Hilma af Klint: Visualizing the Spirit World, 2019.
Meer beelden van Hilma af Klint: https://hilmaafklint.se/


De toelichting bij mijn ‘fotoboek’ vind je in Kijken naar foto’s.