Dag Pieter,

Het ‘ene zijn’, de daarmee overeenkomende ‘waarheid’ en de ‘openbaring’ of ‘toegankelijkheid’ van die waarheid komen overeen met de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De drie verwijzen naar elkaar en impliceren elkaar. Ze worden als ‘personen’ begrepen omdat ze, door hun natuur (het verenigen van al wat bestaat, inclusief zichzelf, in één ‘zijn’) noodzakelijkerwijs het karakter hebben van zelfbewustzijn (bewustzijn is immers de zijnswijze van het ingebed zijn van zijnden uit onderscheiden ontologische domeinen in één-zelfde zijn).
Religie is de menselijke liefde voor Zijn, Waarheid of Logos en Openbaring.

De vormoorzaak, materiële oorzaak, finale oorzaak en werkende oorzaak komen overeen met vier van de negen traditionele engelhiërarchieën: Exusiai, Dynamis, Kyriotetes, Thronen. Zij zijn de ingebedheid in dezelfde zijnsvorm van al wat vervat is in ieder van de vier ontologische domeinen.

De eerste scheppingsdag in de kathedraal van Laon. In de hemel omringen de negen hiërarchieën de nieuwe tiende hiërarchie: de mens. In de opvatting van de makers bestond de mens in zekere zin dus reeds op de eerste scheppingsdag.


Het Griekse woord 'Exousia' ('Ἐξουσία') is afgeleid van het werkwoord ‘exesti’ ('ἔξεστι'): ‘het is toegelaten’. Het beeld is: ‘naar buiten komen’, ‘voor iedereen zichbaar (mogen) worden’. Het voorzetsel ‘ek(s)’: ‘buiten’. ‘Ousia’ ('οὐσία'): ‘stabiel zijn, onveranderlijke werkelijkheid’. Dus: geactualiseerd zijn, vorm aangenomen hebben.
De naam van de hiërarchie 'Dunamis' ('δύναμις', van 'δύναμαι' = 'Ik kan') verwijst naar het concept van ‘mogelijkheid’ of ‘potentie’, dus naar de materiële oorzaak. De Latijnse naam van deze hiërarchie is ‘Virtutes’ (cfr. ‘virtueel’).
‘Kuriotès’ ('κυριότης') is de machthebber; de ‘kurios’ ('κύριος') is de heer die beslist. Dit beeld drukt uit dat de finale oorzaak bepaalt welke van de mogelijkheden wordt geactualiseerd.
De Thronen ('Θρόνοι'; ‘Geesten van de Wil’ bij Steiner) zijn de dragers van Gods troon. Het beeld betreft hun wilsnatuur. Het bestaan van een actueel object blijkt uit het feit dat het object mijn wil weerstaat. Ik kan bv. niet zomaar doorheen een echte muur lopen: de ‘wil’ van de muur weerstaat mijn eigen wil. De ‘troon van God’ waarnaar de term ‘Thronen’ impliciet verwijst, is de schepping; die dankt haar realiteit aan de Thronen die de geschapen vormen ‘laden met wil’.

Het is niet eenvoudig om te ‘definiëren’ wat wetenschap is. Maar in elk geval kan men zeggen: wetenschap is liefde voor de schepping (indachtig het dictum van Steiner). Voor wie aandringt op meer kan ik enkel het volgende stamelen: wetenschap is liefde voor het ‘verschijnsel verschijnsel’, voor het vierbladige fenomeen – dat wil zeggen: voor de scheppende activiteit van Exousiai, Dynamis, Kyriotetes, Thronen. Wetenschap berust op religie, opgevat in de hierboven omschreven zin.

Wie wetenschap en religie zegt, roept meteen kunst op. Kunst is liefde voor de mens.

Beste groet
Jos

Eerste brief. Over zijn, waarheid en openbaring
Tweede brief. Over de 4 oorzaken
Derde brief. Over de paasdroom van Wolfgang Pauli
Vierde brief. Vier geboortes
Vijfde brief. Over leven en bewustzijn

Zevende brief. Het dictum van Richard Feynman
Achtste brief. Corona blues